Trong cuốn album gia đình của Chúa Giêsu, người ta ấn tượng về tầm ảnh hưởng của thánh Giuse, người công chính, trải qua những bóng đen dày đặc và thống khổ của hành trình thi hành ý Chúa trong đêm tối. Dẫu là giấc mơ, nhưng Giuse vẫn nghiêm túc thực hiện để chuẩn bị cho chương trình cứu độ của Đấng Cứu Thế.
Nếu Luca chỉ nhắc đến tên Giuse ba lần thì Matthew đề cập đến Giuse tất cả bảy lần. Đây là một biểu tượng của sự viên mãn, sự chú đặc biệt mà tác giả sách tin mừng dành cho con người có đức tin và biết lắng nghe tiếng Chúa. Đức vâng lời của Giuse gợi lại tấm gương vâng phục của Áp-ra-ham, tổ phụ đức tin của chúng ta. Nhưng có cái gì đó khác. Matthew giới thiệu Giuse qua hai mối quan hệ: là con trai của Gia-cóp, và là chồng của Đức Mary, người đã sinh ra Chúa Giêsu, được gọi là Chúa Kitô.
Mặc dù được ghi trong gia phả là “con trai Giacop”, nhưng Giuse người Nazarét cư xử không giống như tộc trưởng Giacop. Giuse không mặc cả với Chúa; ngài không tranh luận hoặc yêu cầu các dấu hiệu hoặc bảo đảm tính hợp lý. Ông giống Áp-ra-ham hơn, là người không bao giờ phản đối lời Chúa, nhưng sẵn sàng lắng nghe và thi hành. Áp-ra-ham cũng tổ phụ của những người tin; ngài phản ứng trong im lặng và hành động của Abraham có hiệu lực hơn lời nói. Giuse cũng giống hệt như vậy. Ngài không bao giờ thốt ra một lời nào, cho dù ở lần xuất hiện đầu tiên hay ở lần xuất hiện thứ hai hoặc thứ ba.
Giuse không yêu cầu một lời giải thích. Thâm chí, những nghi ngờ khiến ngài đau khổ. “Ông Giu-se, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo” (1:19). Thật vậy, dằn vặt với hai lựa chọn nên gạt Maria sang một bên, hay bí mật rời bỏ cô ấy? Người công chính Giuse đã phó thác cuộc đời mình vào bàn tay quan phòng của Đấng vĩ đại hơn, và để cho Thiên Chúa làm chủ từng giây phút. Một lần nữa, Giuse thực sự giống với Áp-ra-ham, người được Lời Chúa sai đến trong một cuộc hành trình “Ông Áp-ram ra đi, như Đức Chúa đã phán với ông” (St 12:4) _một cuộc hành trình mở ra tất cả những khó khăn. Giuse là một người vượt lên trên tất cả, vượt ra ngoài sự giải thích của pháp luật và đã chọn Đức Maria làm vợ. Thật vậy, Giuse không dừng lại ở những gì Luật quy định, nhưng vượt quá nó bằng một sự công chính vì nước trời như lời Chúa Giêsu dạy: “Vậy, Thầy bảo cho anh em biết, nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” (5:20). Thánh Giuse, hậu duệ đích thực của Ápraham, còn đi xa hơn thế, phó thác cho lời Thiên Chúa: “Đừng sợ, hãy đón Maria vợ ông về” (1:20), và “khi tỉnh giấc, ông Giu-se làm như sứ thần Chúa dạy và đón vợ về nhà” (1:24). Trong hành trình khó khăn này được hướng dẫn bởi lời của Chúa nói với ông trong đêm tối, trong sâu thẳm tâm trí ông đầy nghi ngờ nhưng sẵn sàng giải đáp những nghi ngờ đó theo ý Thiên Chúa. Giuse cảm nghiệm được sự hiện diện của Thiên Chúa ở cùng chúng ta, Đấng Emmanuel.
Tóm lại, Giuse thành Nazareth, kẻ mộng mơ, là người xuất hành, người mở đường trong đêm, phó thác hoàn toàn cho Thiên Chúa. Ngài là hình mẫu mà mọi Ki tô hữu trong Giáo hội muốn noi theo. Nhờ lời chuyển cầu của Thánh Cả Giuse đầy quyền thế, xin Chúa đoái nhìn đến Giáo Hội hoàn vũ, giáo hội Việt Nam, Hội Dòng Mến Thánh Giá, và từng gia đình. Xin Chúa chúc lành đến con thuyền giáo hội. Xin cho chúng con cũng biết giải quyết những nan giải, những tăm tối theo gương vâng phục của Thánh Giuse. Xin chúng con chọn sống đời công chính vì nước trời, hơn là sự tung hô công trạng từ người thế gian.
Elizabeth Linh _MTG Govap.